Μάθετε περισσότερα για την καινοτομία στις επιχειρήσεις στο νέο σύγγραμμα ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ: Τεχνολογική, Επιχειρηματική και Οργανωσιακή Αλλαγή, 7η Έκδοση, Tidd – Bessant που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τζιόλα εδώ.
Η καινοτομία αφορά τη δημιουργία αξίας από ιδέες – και έτσι η δημιουργία και η αξιοποίηση της γνώσης βρίσκεται στο επίκεντρο της διαδικασίας. Όμως, οι ψηφιακές τεχνολογίες ανοίγουν νέες ευκαιρίες για την εργασία με τη γνώση.
Μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα η «διαχείριση της γνώσης» δεν εμφανιζόταν εκτενώς στις συζητήσεις για την καινοτομία, καθώς επικεντρωνόταν στην παραγωγή αξίας μέσα από τη βελτίωση των τρόπων δημιουργίας, συλλογής, διανομής και εφαρμογής της γνώσης. Η έμφαση που δόθηκε εκείνη την εποχή στα δεδομένα και στην ιδέα της αναζήτησης και της επεξεργασίας τους πήρε σάρκα και οστά μέσα από λογισμικό όπως οι μηχανές αναζήτησης, η εξόρυξη δεδομένων και η αναγνώριση προτύπων. Σταδιακά, η ιδέα της μετατροπής των δεδομένων σε χρήσιμη γνώση κυριάρχησε.
Οι σημερινές δυνατότητες είναι σημαντικά μεγαλύτερες. Ειδικότερα, έχουμε αρχίσει να αναγνωρίζουμε την αξία των «μεγάλων δεδομένων» (big data) – των μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων που μπορούν να συλλεχθούν ψηφιακά (π.χ. αρχεία συναλλαγών ή στατιστικά στοιχεία επισκεπτών), να συγχωνευτούν και να υποστούν επεξεργασία για την εύρεση μοτίβων. Τα βασικά χαρακτηριστικά των ευκαιριών που παρέχουν τα μεγάλα δεδομένα συχνά συνοψίζονται στα «3 Vs» – όγκος, ταχύτητα και ποικιλία (volume, velocity and variety). Για παράδειγμα, τα διαθέσιμα δεδομένα από τα τσιπ GPS στα κινητά τηλέφωνα δίνουν μια πλούσια εικόνα των συνηθειών εκατομμυρίων ανθρώπων. Τα δεδομένα μπορούν να συλλεχθούν με διάφορους τρόπους για τον εντοπισμό γενικών προτύπων (και το άνοιγμα νέων αγορών) ή για την εξατομίκευση και την προσαρμογή. Με παρόμοιο τρόπο, η αυξανόμενη χρήση έξυπνων βοηθών, όπως η Alexa της Amazon ή η Siri της Apple, παράγει πλούσια δεδομένα σχετικά με τον τρόπο ζωής και τις προτιμήσεις σε τεράστιο αριθμό ανθρώπων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη στόχευση της διαφήμισης και την προσαρμογή των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών. Και το θέλγητρο των Amazon, Alibaba και Yandex (Ρωσία) ως πλατφορμών υπηρεσιών λιανικής πώλησης είναι τα μεταδεδομένα που παράγουν σχετικά με τις αγορές και τα καταναλωτικά πρότυπα, τα οποία μπορεί να είναι πολύτιμα για τους διαφημιστές.
Στον δημόσιο τομέα, η αξία αυτών των big data είναι τεράστια και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στη βελτίωση της παροχής βασικών υπηρεσιών. Μπορούν επίσης να συμβάλουν στην ενίσχυση της κατανόησης – για παράδειγμα, στην υγειονομική περίθαλψη τα δισεκατομμύρια σημεία δεδομένων που τηρούνται στην Εθνική Υπηρεσία Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου μπορούν να αποτελέσουν ένα πλούσιο εργαστήριο για τη χαρτογράφηση προτύπων και τάσεων στις ασθένειες. Μια έκθεση των συμβούλων Ernst and Young το 2019 πρότεινε ότι τα δεδομένα αυτά έχουν αξία περίπου 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων.[1]
Και σε επίπεδο ανθρωπιστικής βοήθειας, τα μεγάλα δεδομένα μπορούν να βρουν πεδίο αξιοποίησης. Ο Ερυθρός Σταυρός διερευνά τη χρήση των μεγάλων δεδομένων για να ενισχύσει στο έργο του στους καταυλισμούς προσφύγων όπου οι κινήσεις και οι συμπεριφορές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στους προσφυγικούς καταυλισμούς ή καθώς μεταναστεύουν μαζικά μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη παροχή των κατάλληλων ειδών υπηρεσιών υποστήριξης.[2]
Τα παραπάνω αποτελούν ορισμένα μόνο παραδείγματα εφαρμογής ψηφιακής καινοτομίας για εργασία με τη γνώση. Υπάρχουν πολλά ακόμη περιθώρια εφαρμογής της τεχνολογίας και η πρόκληση είναι να διερευνηθεί ο χώρος της καινοτομίας όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, για να βρεθούν και να αξιοποιηθούν αυτές οι ευκαιρίες.
Για περισσότερες εφαρμογές της καινοτομίας σε συνάρτηση με την τεχνολογική, επιχειρηματική και οργανωσιακή αλλαγή, καθώς και για πλήθος σχετικών μελετών περίπτωσης βλ. Joe Tidd & John Bessant, Διαχείριση Καινοτομίας – Τεχνολογική, Επιχειρηματική και Οργανωσιακή Αλλαγή, 7η έκδ.
[1] Ernst and Young, Realising the value of healthcare data: A framework for the future. London: Ernst and Young, 2019.
[2] A. Mongaghan and M. Lycett, «Big data and humanitarian supply networks: Can Big Data give voice to the voiceless?», Presented at the Global Humanitarian Technology Conference, 2013.
